Ñoái vôùi moïi
ngöôøi vaø caùch rieâng ngöôøi Kitoâ höõu, ñoái thoaïi laø moät nhu caàu khoâng
theå thieáu trong cuoäc soáng haèng ngaøy. Chæ con ngöôøi môùi coù khaû naêng
khoâng nhöõng phaûn öùng tröôùc söï thay ñoåi beân ngoaøi, maø coøn duøng ñeán
ngoân ngöõ vaø bieåu töôïng ñeå giaûi quyeát hay ñaùp traû vôùi moïi ngöôøi
xung quanh, nhôø ñoù moïi ngöôøi seõ xaây döïng neân moät xaõ hoäi ngaøy caøng
phoàn thònh. Coù theå noùi, trong thôøi ñaïi hoâm nay, söï phaùt trieån cuûa
khoa hoïc kyõ thuaät ñaõ giuùp vieäc ñoái thoaïi cuûa con ngöôøi ngaøy caøng
phaùt trieån, gaàn guûi, thaét chaët vaø thuaän tieän hôn, nhö trong caùc laõnh
vöïc khoa hoïc, kinh teá, chính trò, toân giaùo, ngoaïi giao, vaên hoùa...
Töï baûn
chaát, moãi con ngöôøi vaãn luoân khao khaùt ñöôïc haïnh phuùc, ñöôïc hoøa
bình, ñöôïc töï do vaø cuoái cuøng laø ñi tôùi Chaân, Thieän vaø Myõ. Töø noãi
khaùt khao ñoù, con ngöôøi luoân ñöôïc thoâi thuùc hoï ñeå tieán ñeán ñích
Chaân Thöïc. Ñeå ñöôïc nhö theá, haèng giaây haèng phuùt hoï coá gaéng cuøng
nhau xaây döïng moät thaân phaän ñöôïc laøm ngöôøi, cuõng nhö soáng thaùi ñoä
chaáp nhaän vaø kính troïng phaåm giaù cuûa nhau, ñeå töø ñoù ñi ñeán moät
Chaân Lyù ñích thöïc. Vaø con ñöôøngï ñi tôùi Chaân Lyù laø con ñöôøng soáng
ñoái thoaïi trong tình yeâu cuûa Thieân Chuùa. “Hy voïng raèng, moät söï hieåu
bieát môùi meû veà söù vuï, seõ giuùp chuùng ta ñoåi môùi caùch soáng ñoái
thoaïi vôùi Chuùa”[1]
qua vieäc soáng ñoái thoaïi vôùi anh chò em
Trong baøi vieát
ngaén naøy, toâi khoâng coù tham voïng noùi leân heát nhöõng khía caïnh veà
“soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå ñi ñeán Chaân Ly”ù. Nhöng qua tình hình hieän
thöïc cuûa xaõ hoäi hoâm nay, toâi muoán noùi leân nhöõng suy tö, hay laø
nhöõng thao thöùc cuûa toâi veà vieäc soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå tìm ra
Chaân Lyù ñích thöïc trong chính cuoäc soáng, döôùi caùi nhìn cuûa moät tu só
truyeàn giaùo. Nhöõng thao thöùc ñoù, theå hieän tröôùc heát xem yù nghóa cuûa Ñoái thoaïi laø gì? Thöù ñeán laø tinh
thaàn Soáng ñoái thoaïi; vaø sau
cuøng laø noùi leân Soáng ñoái thoaïi
ngoân söù ñeå ñi ñeán Chaân Lyù.
- Ñoái thoaïi vaø Ñoái thoaïi
Ngoân söù laø gì?
Haèng ngaøy, chuùng ta nghe nhieàu veà hai chöõ
“ñoái thoaïi”. Ñoái thoaïi coù leõ ôû khaép nôi trong cuoäc soáng, nhö: trong
giao tieáp haèng ngaøy, trong khoa hoïc, trong chính trò, trong kinh teá,
ngoaïi giao, trong vaên hoùa, trong toân giaùo… Vaø coù theå noùi, ôû ñaâu coù
con ngöôøi sinh soáng thì ôû ñoù coù ñoái thoaïi. Nhö theá, chuùng ta hieåu
ñoái thoaïi nghóa laø gì? Ñoái thoaïi laø noùi chuyeän qua laïi giöõa hai
hay nhieàu ngöôøi vôùi nhau. Ñoái thoaïi cuõng laø baøn baïc, thöông löôïng
tröïc tieáp vôùi nhau giöõa hai hay nhieàu beân ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà
tranh chaáp.[2] Nhö theá, vieäc ñoái thoaïi ngoân söù taäp trung
vaøo ngöôøi ñoái taùc, nhöõng ngöôøi maø chuùng ta cuøng chia seû cuoäc haønh
trình vaø caùch thöùc chuùng ta lieân ñôùi vôùi hoï.[3]
Ñoàng thôøi, chuùng ta phaûi coù traùch nhieäm, söù vuï ñeå tìm caùch baéc laïi
nhòp caàu maø söï chia reõ ñaõ taùch chuùng ta xa rôøi nhau vaø xa rôøi Thieân
Chuùa; nhöng cuõng khoâng queân söù vuï cuûa chuùng laø phuïc vuï cho söï hieäp
nhaát vaø baøy toû caùch roõ raøng cuøng ñích cuûa Nöôùc Trôøi.[4]
- Soáng
ñoái thoaïi
“Ñoái thoaïi tröôùc heát laø noùi vôùi vaø noùi
cuøng ngöôøi khaùc. Ñaây khoâng phaûi chæ laø noùi suoâng, nhaát laø ñoäc
thoaïi hay noùi ñeå thoùa maï, vu khoáng, laán aùt ngöôøi khaùc. Lôøi noùi ôû
ñaây phaûi laø nhòp caàu-baèng bieåu töôïng, taâm linh hay haønh ñoäng-ñeå ñi
tôùi tha nhaân, ñeå laáp ñaày khoaûng troáng vaø hoá caùch bieät saâu thaúm
giöõa ta vôùi ngöôøi. Noù ñoøi hoûi phaûi vöôït thaéng caûm xuùc, thieân kieán,
taäp quaùn ñeå bình thaûn ñaët vaán ñeà, kieân nhaãn laéng nghe vaø saùng suoát
laõnh hoäi quan ñieåm cuûa ngöôøi.” [5]
Khi noùi ñeán soáng
ñoái thoaïi, laø soáng cuøng soáng vôùi ngöôøi khaùc. Soáng ñoái thoaïi laø
soáng töông quan, soáng noái keát, soáng laøm naåy sinh tình huynh ñeä, soáng
ñoùn nhaän, soáng tha thöù vaø soáng bao dung. Nhö theá, nhôø soáng ñoái thoaïi
maø moãi ngöôøi chuùng ta seõ boû ñöôïc nhöõng phaùn quyeát giaùo ñieàu, naõo
traïng cuïc boä vaø tö töôûng coá chaáp cuûa mình.
Chuùng ta ñaõ bieát, keát
quaû Vieät Nam ñöôïc trôû thaønh thaønh vieân thöù 150 cuûa WTO[6]
laø do moät quaù trình 11 naêm ñaøm phaùn (ñoái thoaïi) giöõa caùc nöôùc vôùi
nhau, giöõa ña phöông laãn song phöông, ñeå töø ñoù coù moät thoûa thuaän giöõa
Vieät Nam vôùi caùc quoác gia khaùc. Ñeå ñöôïc gia nhaäp vaøo “ñaïi gia ñình
WTO”, Vieät Nam ñaõ chaáp nhaän
goït duõa, côûi môû, vaø thay ñoåi nhöõng chính saùch ñeå thöïc hieän nhöõng
cam keát maø WTO ñeà ra. Nhö vaäy, Vieät Nam muoán soáng chung vôùi “gia ñình
WTO” thì tröôùc tieân phaûi ñoái
thoaïi, sau khi ñoái thoaïi thì ñaït ñöôïc muïc ñích vaø sau cuøng, ñieàu khaù
quan troïng laø soáng ñieàu maø Vieät Nam ñaõ ñaït ñöôïc trong ñoái thoaïi.
Cuõng theá, moãi ngöôøi muoán theå hieän soáng ñoái thoaïi caùch ñuùng nghóa
thì saün saøng ñi ñeán vôùi ngöôøi khaùc, ñoàng thôøi cuõng phaûi chaáp nhaän hy
sinh vaø caét tæa nhöõng thöù coàng keành khoâng thích öùng vôùi tinh thaàn
ñoái thoaïi. Vaø thay vaøo ñoù laø soáng vôùi, soáng cuøng ngöôøi khaùc, baèng
caùch soáng bieát laéng nghe, quaûng ñaïi, tha thöù, ñoùn nhaän, nhìn ra giaù
trò nôi ngöôøi khaùc vaø toân troïng nhaân phaåm maø Thieân Chuùa ñaõ ban cho
moãi ngöôøi. “Coù theå noùi ñaây laø moät trong nhöõng thaønh
coâng lôùn cuûa nhaân loaïi khi quyeát ñònh duøng trí tueä thay theá cho baïo
löïc vaø bom ñaïn, ngoõ haàu giaûi quyeát moät caùch höõu lyù vaø phuø hôïp
vôùi nhaân tính hôn nhöõng baát ñoàng quan ñieåm, tranh chaáp, xung ñoät…giöõa
ngöôøi vôùi ngöôøi, cuõng nhö giöõa caùc quoác gia vôùi nhau.” [7]
- Soáng
ñoái thoaïi ngoân söù ñeå ñi ñeán chaân lyù
Soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå ñi ñeán chaân lyù laø cuøng nhau
giaûi quyeát, cuøng nhau trao ñoåi baøn baïc moät vaán ñeà cuï theå naøo ñoù
trong cuoäc soáng, vaø cuøng nhau ñöa ra caùi ñuùng, caùi hay vaø caùi ñeïp.
Trong söï trao ñoåi, baøn baïc vaø giaûi quyeát ñoù, buoäc moãi ngöôøi phaûi theå
hieän thaùi ñoä bao dung, yeâu thöông vaø toân troïng nhau. Keå töø sau Coâng
Ñoàng Vatican II, vieäc ñoái thoaïi, ñaëc bieät laø ñoái thoaïi lieân toân ñaõ
ñöôïc ñaåy maïnh roäng raõi nhö laø moâït khía caïnh lôùn cuûa coâng cuoäc
Phuùc AÂm hoùa. Trong Toång Tu Nghò naêm 2000 ñaõ xaùc ñònh: Trong ñoái thoaïi
ngoân söù chuùng ta ñaïc bieät daán thaân cho nhöõng ngöôøi ñang tìm kieám ñöùc
tin, nhöõng ngöôøi ngheøo khoå soáng beân leà xaõ hoäi, nhöõng ngöôøi khaùc
vaên hoùa, sau heát laø nhöõng ngöôøi khoâng cuøng toân giaùo vaø khaùc yù
thöùc heä.[8]
Trong tinh thaàn lieân ñôùi, chuùng ta ñeán vôùi tha nhaân ñeå chia seû ñôøi
soáng cuûa chuùng ta vôùi hoï trong töøng tình huoáng cuï theå. Trong toân
troïng, chuùng ta toân troïng tính ñoäc ñaùo vaø phaåm giaù cuûa moãi ngöôøi
vaø moãi saéc toäc. Vaø treân heát, tình yeâu noái keát chuùng ta vôùi nhau cho
duø coù nhöõng sai soùt. Thaùnh Joseph Freindemetz ñaõ noùi: “Ngoân ngöõ maø
moïi ngöôøi ñeàu coù theå hieåu ñöôïc, ñoù chính laø tình yeâu”.[9] Coù theå noùi, soáng ñoái
thoaïi ngoân söù laø loan baùo vaø laøm chöùng Tin Möøng, hay noùi caùch khaùc
laø noùi lôøi cuûa Chuùa vaø soáng lôøi cuûa Chuùa, nghóa laø noù phaûi ñöôïc
thaâm nhaäp vaøo cuoäc soáng vaø moïi sinh hoaït cuûa chuùng ta. Trong ñoái
thoaïi, chuùng ta seõ nhaän ra ñöôïc tieáng Chuùa môøi goïi chuùng ta laøm gì,
laøm nhö theá naøo, vaø chính vì theá maø cuoäc ñoái thoaïi cuûa chuùng ñöôïc
goïi laø ñoái thoaïi ngoân söù. Ñeå ñöôïc nhö theá, theo toâi, caàn coù moät
soá ñieàu kieän sau:
a.
Soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå ñi ñeán chaân lyù
laø bieát laéng nghe
“Laéng nghe laø
yeáu toá raát caên baûn vaø caàn thieát trong moïi töông quan, tieáp xuùc, trao
ñoåi vaø ñoái thoaïi vôùi nhau. Neáu khoâng laéng nghe ngöôøi ñoái ñieän, laøm
sao chuùng ta coù theå saùng taïo, nghóa laø kieän toaøn, boå tuùc, söûa sai
loái nhìn cuûa mình, baèng caùch tieáp thu, hoäi nhaäp kieán giaûi cuûa nhöõng
ngöôøi ñoàng haønh? ”[10]
Vôùi toâi, tuy toâi chöa traûi qua ñöôøng ñôøi ñöôïc bao
nhieâu, vaû laïi toâi cuõng môùi taäp teãnh trong haønh trình ñôøi tu, nhöng
töïu trung toâi vaãn thaáy ñöôïc nhieàu giaù trò ñích thöïc cuûa ngöôøi soáng
ñoái thoaïi ngoân söù maø bieát laéng nghe. Toâi tin chaéc raèng khi ñoái
thoaïi, chuùng ta bieát laéng nghe ngöôøi khaùc thì chuùng ta ñang laéng nghe
tieáng Thaàn Khí cuûa Chuùa noùi gì vôùi ta qua ngöôøi anh em ñang hieän dieän
vôùi mình. “Ngöôøi ngoân söù bao haøm vieäc laéng nghe vaø coâng boá Lôøi
Chuùa, chính Ñöùc Gieâsu laø maãu ñoái thoaïi ngoân söù tuyeät haûo. Vì lyù do
naøy, tuyeân ngoân tu nghò noùi: Trong ñoái thoaïi chuùng ta coù theå nhaän ra
nhöõng daáu chæ hieän dieän cuûa Ñöùc Kitoâ vaø söï hoaït ñoäng cuûa Chuùa
Thaùnh Thaàn trong taát caû moïi ngöôøi, chuùng ta nhaän ra ñöôïc toäi loãi vaø
noã löïc hoaùn caûi lieân tuïc”.[11]
Toâi nghó raèng, ngöôøi ta chæ soáng ñoái thoaïi thöïc
söï vaø ñuùng nghóa khi hoï bieát laéng nghe. Luùc laéng nghe cuõng laø luùc
chuùng ta ñaõ theå hieän söï toân troïng ngöôøi ñoái dieän, ñoàng thôøi noùi
leân söï bao dung cuûa chuùng ta ñoái vôùi Ngoâi Lôøi ñang ô nôi ngöôøi anh em
cuûa mình. Soáng ñoái thoaïi maø bieát laéng nghe moät caùch thöùc troïn veïn
laø ñaõ hieän dieän vôùi hoï vaø chia seû haønh trình laøm ngöôøi vôùi hoï, nhö
xöa kia thaày Gieâsu cuûa chuùng ta ñaõ soáng. Ñoàng thôøi, laéng nghe laø
chuùng ta giuùp nhau tìm ra moät con ñöôøng môùi, khoâng coøn ngoä nhaän,
khoâng coøn thaønh kieán, nhöng theâm vaøo ñoù laø giuùp toâi bieát toâi, bieát
ngöôøi anh em, vaø ñoùn nhaän taát caû nhöõng neùt rieâng tö ñoäc ñaùo nôi con
ngöôøi anh em mình.
b.
Soáng ñoái thoaïi
ngoân söù ñeå ñi ñeán chaân lyù laø bieát noùi lôøi cuûa Chuùa
Thaùnh Pheâroâ ñaõ quaû quyeát raèng: Ai coù noùi, thì
noùi lôøi Thieân Chuùa; “Ai phuïc vuï,
thì phuïc vuï baèng söùc maïnh cuûa Thieân Chuùa”
(1Pr 4, 11). Hieän thaân cuûa Thieân
Chuùa laø Con Moät cuûa Ngaøi, vaø ñoù chính laø Ñöùc Gieâsu. Ñöùc Gieâsu ñaõ
mang thaân phaän con ngöôøi vaø Ngöôøi noùi vôùi con ngöôøi baèng chính lôøi
cuûa Thieân Chuùa, nghóa laø Ngöôøi luoân noùi nhöõng lôøi hay yù toát ñeå daïy
doã con ngöôøi. Ñoàng thôøi Ngöôøi cuõng laø moät con ngöôøi raát taâm lyù vaø
sö phaïm trong khi Ngöôøi noùi vôùi daân chuùng. Thaày Gieâsu ñaõ höôùng daãn
caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi raèng: khi goùp yù hay söûa daïy ngöôøi khaùc thì
haõy goïi hoï ra moät nôi rieâng (x.Mt 18, 15), ñoàng thôøi khi söûa daïy anh
em neân duøng nhöõng lôøi nheï nhaøng, thieän chí maø söûa daïy nhau, ngöôïc
laïi ñöøng laáy lôøi nguyeàn ruûa ñaùp laïi lôøi nguyeàn ruûa (x.1Pr 3, 9).
Moãi khi yeâu, moãi khi meán
ngöôøi khaùc thì chuùng ta noùi naêng eâm dòu vaø raát deã nghe, coù theå tha
thöù vaø chaáp nhaän taát caû. Ngöôïc laïi, khi khoâng thích thì nhìn ngöôøi
ñaõ khoù chòu, huoáng gì laø noùi nhöõng lôøi hay yù ñeïp vôùi nhau, coù leõ
ñuùng vôùi caâu chaâm ngoân “thöông nhau cuû aáu cuõng troøn, gheùt nhau thì
quaû boà hoøn cuõng meùo”. Ñaây
chính laø thaùi ñoä ñi ngöôïc laïi vôùi tinh thaàn loan baùo Tin Möøng.
Vôùi ngöôøi Kitoâ höõu, nhaát laø trong tình hình
hieän nay, chuùng ta phaûi daùm ñöùng daäy vaø böôùc ra khoûi böùc töôøng baûo
thuû, böùc töôøng kheùp kín, böùc töôøng giaùo ñieàu cuûa chính mình. Vaø thay
vaøo ñoù, laø neân duøng nhöõng lôøi noùi trong yeâu thöông, thieän chí nhö
nhöõng luoàng gioù maùt döôùi söï höôùng daãn cuûa Thaàn Khí ñeå taïo neân söï
an bình trong söï quan phoøng cuûa Thieân Chuùa. Nghóa laø chuùng ta neân noùi
nhöõng lôøi leõ töôi toát vôùi nhau ñeå ca tung Chuùa nôi moãi ngöôøi anh
em.
c.
Soáng ñoái thoaïi
ngoân söù ñeå ñi ñeán chaân lyù laø bieát toân troïng söï khaùc bieät cuûa ngöôøi khaùc
Khi ñoái thoaïi vaø soáng ñoái thoaïi thì phaûi coù chuû
theå vaø ñoái töôïng, nghóa laø coù ngöôøi coù ta. Coù ngöôøi coù ta trong
cuoäc soáng thì aét haún phaûi coù nhöõng khaùc bieät cuûa caû hai beân. Khaùc
bieät veà yù thöùc heä, khaùc bieät veà tính tình, khaùc bieät veà vaên hoùa,
khaùc bieät veà tö töôûng, khaùc bieät veà ngoân ngöõ... Nhöõng khaùc bieät ñoù
seõ laøm aûnh höôûng ñeán sinh hoaït cuûa cuoäc soáng con ngöôøi. Nhö theá,
nhôø soáng ñoái thoaïi maø con ngöôøi thaáy ñöôïc nhöõng giaù trò voâ giaù nôi
ngöôøi khaùc, töø ñoù giuùp chuùng ta bieát toân troïng trong nhöõng khaùc
bieät ñoù.
Chuùng bieát raèng ñaõ hôn moät laàn Ñöùc Gieâsu ñaõ noùi: “Thaày laø caây nho, anh em laø
caønh nho” (Ga 15, 1-2). Do ñoù,
moãi caønh nho ñeàu coù moät giaù trò ñích thöïc, coù moái lieân keát vôùi nhau
trong Ñöùc Gieâsu, vaø Gieâsu laø trung taâm cuûa caùc caønh nho. Do vaäy, cho
duø nhöõng khaùc bieät laøm ngaên caùch giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi, nhöng trong
moät ñieåm chung laø chuùng ta ñeàu ñöôïc Chuùa taïo döïng vaø gioáng hình aûnh
Chuùa. Nhö theá, toâi thieát nghó raèng ñieåm chung ñoù seõ ñuû söùc laáp ñaày
nhöõng khaùc bieät, vaø chuùng ta seõ thaáy ñöôïc Gieâsu nôi ngöôøi khaùc.
“Töï baûn chaát, ñoái thoaïi ñoøi hoûi phaûi toân troïng
söï khaùc bieät vaø choái töø tham voïng chinh phuïc ngöôøi khaùc. Ngöôøi khaùc
töï baûn chaát khoâng nhöõng khoâng theå ñoàng hoùa vôùi ta, maø coøn thöïc söï
khaùc ta roõ reät. Nhöng chính nôi söï khaùc bieät naøy ta tìm thaáy caên tính
vaø ñaëc thuø cuûa hoï, laøm cho hoï laø hoï, chöù khoâng phaûi laø ta hay moät
ai khaùc. Sau moät quaù trình ñoái thoaïi chaân thaønh, raát coù theå chuùng ta
seõ vöôït qua moät soá baát ñoàng ban ñaàu ñeå ñi ñeán ñoàng thuaän. Duø sao,
khoâng deã daøng ñoát giai ñoaïn hay nuoâi yù ñoà “xaâm löôïc” töø
ban ñaàu.” [12]
d. Soáng ñoái thoaïi ñeå ñi ñeán chaân lyù laø
bieát soáng ñoái thoaïi trong yeâu thöông
Ñöùc Gieâsu ñaõ
noùi vôùi ngöôøi Phariseâu raèng: “Giôùi raên thöù hai vaø cuõng laø giôùi raên
quan troïng ñoù laø: Ngöôi phaûi yeâu
thöông ngöôøi thaân caän nhö chính mình” (x.Mt 22, 39). Moãi khi chuùng ta
bieát soáng ñoái thoaïi trong yeâu thöông thì chuùng ta ñaõ thi haønh lôøi cuûa
Ngöôøi, vaø ñoù cuõng laø con ñöôøng ñeå ñi tôùi Chaân Lyù. Soáng tinh thaàn
yeâu thöông thì quyù giaù roài, nhöng caøng quyù giaù hôn khi ai ñoù soáng ñoái
thoaïi trong yeâu thöông. Ngöôøi ta ai cuõng bieát raèng, con ñöôøng laøm cho
theá giôùi töôi xanh laø con ñöôøng ñoái xöû vôùi nhau trong yeâu thöông, bôûi
khi yeâu thöông chuùng ta seõ “gaïn ñuïc khôi trong”.
Thieân Chuùa
ñaõ cho chuùng ta tình yeâu quaù nhieàu, neân chuùng ta cuõng caàn chia seû
tình yeâu ñoù vôùi ngöôøi khaùc, moät tình yeâu khoâng tính toaùn: “Caùc ngöôi ñaõ nhaän ñöôïc nhöng khoâng,
thì haõy cho nhöng khoâng” (Mt 10, 8). Yeâu thöông laø bieát chaáp nhaän
vaø bieát cho ñi. Ñaây laø moät haønh ñoäng cuï theå ñi töø trong taâm khaûm
cuûa con ngöôøi, ñoàng thôøi cuõng theå hieän ra nôi chính cuoäc soáng cuûa
moãi ngöôøi. Ñoù cuõng laø moät con ñöôøng laøm chöùng höõu hieäu nhaát, ñi
saùt vôùi lôøi thaùnh Giacoâbeâ daïy: ngöôøi coù ñöùc tin soáng ñoäng laø phaûi
keát hôïp giöõa rao truyeàn lôøi Chuùa vaø thi haønh lôøi Chuùa (x.Gc 2, 26),
cuõng nhö thaùnh Phaoloâ noùi: chaúng phaûi toâi soáng, nhöng Ñöùc Kitoâ soáng
trong toâi. Ñoái vôùi toâi, moãi ngaøy chuùng ta soáng theå hieän tình yeâu
thöông thöïc söï vôùi tha nhaân thì ñoù laø luùc chuùng ta deã laøm ñaùnh ñoäng
loøng ngöôøi, nhö ngöôøi ñôøi thöôøng quan nieäm “lôøi noùi lung lay, göông
laønh loâi cuoán”. Khi soáng yeâu thöông laø khi toâi daùm loät caùi voû boïc
tö lôïi vaø ích kyû ñang aån taøng trong toâi, vaø maëc vaøo ñoù chính moät
loái soáng ñoái thoaïi ngoân söù vôùi “tình thöông meán thöông”. Vaø chính luùc
ñoù, toâi seõ thaáy chaân lyù ñích thöïc, chaân lyù ñích thöïc laø Tình Yeâu.
Toùm laïi, muïc ñích cuûa soáng ñoái thoaïi ngoân
söù laø cuøng nhau khaùm phaù vaø laøm phaùt trieån tình huynh ñeä giöõa con
ngöôøi vôùi nhau, giöõa caùc neàn vaên hoùa khaùc nhau. Trong baàu khí ñoù,
moãi ngöôøi Kitoâ höõu ngaøy nay khoâng ñöôïc döûng döng tröôùc nhöõng ñoøi
hoûi caáp baùch maø Giaùo hoäi ñang ngaøy ñeâm môøi goïi chuùng ta coäng taùc.
Vôùi tinh thaàn hieäp nhaát vaø laøm naåy sinh aân suûng treân con ñöôøng ñi
tìm Chaân Lyù thì chaéc chaén chuùng ta seõ thaáy, nhö thaùnh Gioan ñaõ noùi: neáu
caùc con thöông yeâu nhau, thieân haï cöù daáu aáy maø nhaän bieát caùc con laø
moân ñeä cuûa Thaày (Ga 13, 35). Ñoàng thôøi Giaùo hoäi cuõng luoân môøi goïi
caùc Kitoâ höõu coäng taùc soáng ñoái thoaïi vôùi moïi thaønh phaàn, haàu laøm
cho chaân lyù vaø aân suûng cuûa Thieân Chuùa ñang hieän dieän tieàm aån nôi
moïi thaønh phaàn daân Chuùa ñöôïc moïc leân[13].
Toâi tin chaéc raèng, hieän nay duø Kitoâ höõu
hay ngoaøi Kitoâ thì moãi ngöôøi ñeàu coù moät chí höôùng laø xaây döïng moät
xaõ hoäi an bình vaø haïnh phuùc. Do ñoù, ñoái vôùi caùc Kitoâ höõu, caùch
rieâng laø caùc tu só, chuùng ta phaûi ñöùng leân vaø ñi ñeán ñeå soáng vôùi,
soáng cuøng moïi thaønh phaàn daân Chuùa. Muoán soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå
thöïc hieän tinh thaàn Phuùc AÂm hoùa daân toäc thì chuùng ta phaûi daùm soáng:
vôùi ngöôøi ngheøo vaø nhöõng ngöôøi soáng beân leà xaõ hoäi; vôùi nhöõng
ngöôøi chöa coù vaø ñang tìm kieám ñöùc tin; vôùi nhöõng anh chò em thuoäc caùc
neàn vaên hoùa khaùc nhau; vaø vôùi nhöõng truyeàn thoáng cuûa caùc toân giaùo
baïn. Bôûi haønh trình soáng ñoái thoaïi ngoân söù laø moät cöû chæ cuûa söï
lieân ñôùi, toân troïng vaø yeâu thöông nhö thaày Gieâsu ñaõ soáng. Ñoàng thôøi
nhôø soáng ñoái thoaïi maø chuùng ta cuøng nhaän ra chaân lyù nôi Ñöùc Gieâsu,
ñeå töø ñoù, moãi ngöôøi seõ thaáy ñöôïc:
“Tín nghóa AÂn tình nay hoä ngoä,
Hoøa bình Coâng lyù ñaõ giao duyeân”
(Tv 84, 11).
Peter Bang, SVD
[1] Tài liệu
chuẩn bị Tổng Tu Nghị, SVD, XVI, Bản
dịch, số 2
[2] NGUYEÃN NHÖ YÙ, Ñaïi Töø Ñieån Tieáng Vieät, Vaên Hoùa – Thoâng Tin, 1999, tr 656
[3] Tài liệu
chuẩn bị Tổng Tu Nghị, SVD, XVI, Bản
dịch, số 4
[4] Tài liệu
chuẩn bị Tổng Tu Nghị, SVD, XVI, Bản
dịch, số 9
[5] NGUYEÃN
THAÙI HÔÏP.OP, Ñöôøng Vaøo Thaàn hoïc, Daán
thaân - Houston, 2000, tr 23
[6] Toå chöùc thöông maïi Theá gôùi – World Trade
Organization, xem theâm caùc soá baùo Tuoåi treû töø ngaøy 1-7/11/2006
[7] NGUYEÃN THAÙI HÔÏP. OP, Ñöôøng Vaøo Thaàn Hoïc, Daán thaân - Houston, 2000, tr 21
[8] Tài liệu
chuẩn bị Tổng Tu Nghị, SVD, XVI, Bản
dịch, số 10
[9] Tài liệu
chuẩn bị Tổng Tu Nghị, SVD, XVI, Bản
dịch, số 11
[10] NGUYEÃN VAÊN THAØNH, Ñoái Thoaïi-Moät queâ höông Tình Ngöôøi, www.dunglac.net/tusachdunglac
[11] Tài
liệu chuẩn bị Tổng Tu Nghị, SVD, XVI, Bản
dịch, số 14
[12] NGUYEÃN THAÙI HÔÏP.OP, Ñöôøng Vaøo Thaàn Hoïc, Daán thaân, Houston, 2000, tr 15
[13] Vaticanoâ II, Giaùo
hoäi trong theá giôùi ngaøy nay, soá 92