SỐNG ĐỐI THOẠI NGÔN SỨ ĐỂ ĐI ĐẾN CHÂN LÝ

Ñoái vôùi moïi ngöôøi vaø caùch rieâng ngöôøi Kitoâ höõu, ñoái thoaïi laø moät nhu caàu khoâng theå thieáu trong cuoäc soáng haèng ngaøy. Chæ con ngöôøi môùi coù khaû naêng khoâng nhöõng phaûn öùng tröôùc söï thay ñoåi beân ngoaøi, maø coøn duøng ñeán ngoân ngöõ vaø bieåu töôïng ñeå giaûi quyeát hay ñaùp traû vôùi moïi ngöôøi xung quanh, nhôø ñoù moïi ngöôøi seõ xaây döïng neân moät xaõ hoäi ngaøy caøng phoàn thònh. Coù theå noùi, trong thôøi ñaïi hoâm nay, söï phaùt trieån cuûa khoa hoïc kyõ thuaät ñaõ giuùp vieäc ñoái thoaïi cuûa con ngöôøi ngaøy caøng phaùt trieån, gaàn guûi, thaét chaët vaø thuaän tieän hôn, nhö trong caùc laõnh vöïc khoa hoïc, kinh teá, chính trò, toân giaùo, ngoaïi giao, vaên hoùa...
Töï baûn chaát, moãi con ngöôøi vaãn luoân khao khaùt ñöôïc haïnh phuùc, ñöôïc hoøa bình, ñöôïc töï do vaø cuoái cuøng laø ñi tôùi Chaân, Thieän vaø Myõ. Töø noãi khaùt khao ñoù, con ngöôøi luoân ñöôïc thoâi thuùc hoï ñeå tieán ñeán ñích Chaân Thöïc. Ñeå ñöôïc nhö theá, haèng giaây haèng phuùt hoï coá gaéng cuøng nhau xaây döïng moät thaân phaän ñöôïc laøm ngöôøi, cuõng nhö soáng thaùi ñoä chaáp nhaän vaø kính troïng phaåm giaù cuûa nhau, ñeå töø ñoù ñi ñeán moät Chaân Lyù ñích thöïc. Vaø con ñöôøngï ñi tôùi Chaân Lyù laø con ñöôøng soáng ñoái thoaïi trong tình yeâu cuûa Thieân Chuùa. “Hy voïng raèng, moät söï hieåu bieát môùi meû veà söù vuï, seõ giuùp chuùng ta ñoåi môùi caùch soáng ñoái thoaïi vôùi Chuùa[1] qua vieäc soáng ñoái thoaïi vôùi anh chò em
Trong baøi vieát ngaén naøy, toâi khoâng coù tham voïng noùi leân heát nhöõng khía caïnh veà “soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå ñi ñeán Chaân Ly”ù. Nhöng qua tình hình hieän thöïc cuûa xaõ hoäi hoâm nay, toâi muoán noùi leân nhöõng suy tö, hay laø nhöõng thao thöùc cuûa toâi veà vieäc soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå tìm ra Chaân Lyù ñích thöïc trong chính cuoäc soáng, döôùi caùi nhìn cuûa moät tu só truyeàn giaùo. Nhöõng thao thöùc ñoù, theå hieän tröôùc heát xem yù nghóa cuûa Ñoái thoaïi laø gì? Thöù ñeán laø tinh thaàn Soáng ñoái thoaïi; vaø sau cuøng laø noùi leân Soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå ñi ñeán Chaân Lyù.
  1. Ñoái thoaïi vaø Ñoái thoaïi Ngoân söù laø gì?
Haèng ngaøy, chuùng ta nghe nhieàu veà hai chöõ “ñoái thoaïi”. Ñoái thoaïi coù leõ ôû khaép nôi trong cuoäc soáng, nhö: trong giao tieáp haèng ngaøy, trong khoa hoïc, trong chính trò, trong kinh teá, ngoaïi giao, trong vaên hoùa, trong toân giaùo… Vaø coù theå noùi, ôû ñaâu coù con ngöôøi sinh soáng thì ôû ñoù coù ñoái thoaïi. Nhö theá, chuùng ta hieåu ñoái thoaïi nghóa laø gì? Ñoái thoaïi laø noùi chuyeän qua laïi giöõa hai hay nhieàu ngöôøi vôùi nhau. Ñoái thoaïi cuõng laø baøn baïc, thöông löôïng tröïc tieáp vôùi nhau giöõa hai hay nhieàu beân ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà tranh chaáp.[2] Nhö theá, vieäc ñoái thoaïi ngoân söù taäp trung vaøo ngöôøi ñoái taùc, nhöõng ngöôøi maø chuùng ta cuøng chia seû cuoäc haønh trình vaø caùch thöùc chuùng ta lieân ñôùi vôùi hoï.[3] Ñoàng thôøi, chuùng ta phaûi coù traùch nhieäm, söù vuï ñeå tìm caùch baéc laïi nhòp caàu maø söï chia reõ ñaõ taùch chuùng ta xa rôøi nhau vaø xa rôøi Thieân Chuùa; nhöng cuõng khoâng queân söù vuï cuûa chuùng laø phuïc vuï cho söï hieäp nhaát vaø baøy toû caùch roõ raøng cuøng ñích cuûa Nöôùc Trôøi.[4]
  1. Soáng ñoái thoaïi
“Ñoái thoaïi tröôùc heát laø noùi vôùi vaø noùi cuøng ngöôøi khaùc. Ñaây khoâng phaûi chæ laø noùi suoâng, nhaát laø ñoäc thoaïi hay noùi ñeå thoùa maï, vu khoáng, laán aùt ngöôøi khaùc. Lôøi noùi ôû ñaây phaûi laø nhòp caàu-baèng bieåu töôïng, taâm linh hay haønh ñoäng-ñeå ñi tôùi tha nhaân, ñeå laáp ñaày khoaûng troáng vaø hoá caùch bieät saâu thaúm giöõa ta vôùi ngöôøi. Noù ñoøi hoûi phaûi vöôït thaéng caûm xuùc, thieân kieán, taäp quaùn ñeå bình thaûn ñaët vaán ñeà, kieân nhaãn laéng nghe vaø saùng suoát laõnh hoäi quan ñieåm cuûa ngöôøi.” [5]
Khi noùi ñeán soáng ñoái thoaïi, laø soáng cuøng soáng vôùi ngöôøi khaùc. Soáng ñoái thoaïi laø soáng töông quan, soáng noái keát, soáng laøm naåy sinh tình huynh ñeä, soáng ñoùn nhaän, soáng tha thöù vaø soáng bao dung. Nhö theá, nhôø soáng ñoái thoaïi maø moãi ngöôøi chuùng ta seõ boû ñöôïc nhöõng phaùn quyeát giaùo ñieàu, naõo traïng cuïc boä vaø tö töôûng coá chaáp cuûa mình.
Chuùng ta ñaõ bieát, keát quaû Vieät Nam ñöôïc trôû thaønh thaønh vieân thöù 150 cuûa WTO[6] laø do moät quaù trình 11 naêm ñaøm phaùn (ñoái thoaïi) giöõa caùc nöôùc vôùi nhau, giöõa ña phöông laãn song phöông, ñeå töø ñoù coù moät thoûa thuaän giöõa Vieät Nam vôùi caùc quoác gia khaùc. Ñeå ñöôïc gia nhaäp vaøo “ñaïi gia ñình WTO, Vieät Nam ñaõ chaáp nhaän goït duõa, côûi môû, vaø thay ñoåi nhöõng chính saùch ñeå thöïc hieän nhöõng cam keát maø WTO ñeà ra. Nhö vaäy, Vieät Nam muoán soáng chung vôùi “gia ñình WTO thì tröôùc tieân phaûi ñoái thoaïi, sau khi ñoái thoaïi thì ñaït ñöôïc muïc ñích vaø sau cuøng, ñieàu khaù quan troïng laø soáng ñieàu maø Vieät Nam ñaõ ñaït ñöôïc trong ñoái thoaïi. Cuõng theá, moãi ngöôøi muoán theå hieän soáng ñoái thoaïi caùch ñuùng nghóa thì saün saøng ñi ñeán vôùi ngöôøi khaùc, ñoàng thôøi cuõng phaûi chaáp nhaän hy sinh vaø caét tæa nhöõng thöù coàng keành khoâng thích öùng vôùi tinh thaàn ñoái thoaïi. Vaø thay vaøo ñoù laø soáng vôùi, soáng cuøng ngöôøi khaùc, baèng caùch soáng bieát laéng nghe, quaûng ñaïi, tha thöù, ñoùn nhaän, nhìn ra giaù trò nôi ngöôøi khaùc vaø toân troïng nhaân phaåm maø Thieân Chuùa ñaõ ban cho moãi ngöôøi. “Coù theå noùi ñaây laø moät trong nhöõng thaønh coâng lôùn cuûa nhaân loaïi khi quyeát ñònh duøng trí tueä thay theá cho baïo löïc vaø bom ñaïn, ngoõ haàu giaûi quyeát moät caùch höõu lyù vaø phuø hôïp vôùi nhaân tính hôn nhöõng baát ñoàng quan ñieåm, tranh chaáp, xung ñoät…giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi, cuõng nhö giöõa caùc quoác gia vôùi nhau.” [7]
  1. Soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå ñi ñeán chaân lyù
Soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå ñi ñeán chaân lyù laø cuøng nhau giaûi quyeát, cuøng nhau trao ñoåi baøn baïc moät vaán ñeà cuï theå naøo ñoù trong cuoäc soáng, vaø cuøng nhau ñöa ra caùi ñuùng, caùi hay vaø caùi ñeïp. Trong söï trao ñoåi, baøn baïc vaø giaûi quyeát ñoù, buoäc moãi ngöôøi phaûi theå hieän thaùi ñoä bao dung, yeâu thöông vaø toân troïng nhau. Keå töø sau Coâng Ñoàng Vatican II, vieäc ñoái thoaïi, ñaëc bieät laø ñoái thoaïi lieân toân ñaõ ñöôïc ñaåy maïnh roäng raõi nhö laø moâït khía caïnh lôùn cuûa coâng cuoäc Phuùc AÂm hoùa. Trong Toång Tu Nghò naêm 2000 ñaõ xaùc ñònh: Trong ñoái thoaïi ngoân söù chuùng ta ñaïc bieät daán thaân cho nhöõng ngöôøi ñang tìm kieám ñöùc tin, nhöõng ngöôøi ngheøo khoå soáng beân leà xaõ hoäi, nhöõng ngöôøi khaùc vaên hoùa, sau heát laø nhöõng ngöôøi khoâng cuøng toân giaùo vaø khaùc yù thöùc heä.[8] Trong tinh thaàn lieân ñôùi, chuùng ta ñeán vôùi tha nhaân ñeå chia seû ñôøi soáng cuûa chuùng ta vôùi hoï trong töøng tình huoáng cuï theå. Trong toân troïng, chuùng ta toân troïng tính ñoäc ñaùo vaø phaåm giaù cuûa moãi ngöôøi vaø moãi saéc toäc. Vaø treân heát, tình yeâu noái keát chuùng ta vôùi nhau cho duø coù nhöõng sai soùt. Thaùnh Joseph Freindemetz ñaõ noùi: “Ngoân ngöõ maø moïi ngöôøi ñeàu coù theå hieåu ñöôïc, ñoù chính laø tình yeâu”.[9] Coù theå noùi, soáng ñoái thoaïi ngoân söù laø loan baùo vaø laøm chöùng Tin Möøng, hay noùi caùch khaùc laø noùi lôøi cuûa Chuùa vaø soáng lôøi cuûa Chuùa, nghóa laø noù phaûi ñöôïc thaâm nhaäp vaøo cuoäc soáng vaø moïi sinh hoaït cuûa chuùng ta. Trong ñoái thoaïi, chuùng ta seõ nhaän ra ñöôïc tieáng Chuùa môøi goïi chuùng ta laøm gì, laøm nhö theá naøo, vaø chính vì theá maø cuoäc ñoái thoaïi cuûa chuùng ñöôïc goïi laø ñoái thoaïi ngoân söù. Ñeå ñöôïc nhö theá, theo toâi, caàn coù moät soá ñieàu kieän sau:
a.      Soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå ñi ñeán chaân lyù laø bieát laéng nghe
“Laéng nghe laø yeáu toá raát caên baûn vaø caàn thieát trong moïi töông quan, tieáp xuùc, trao ñoåi vaø ñoái thoaïi vôùi nhau. Neáu khoâng laéng nghe ngöôøi ñoái ñieän, laøm sao chuùng ta coù theå saùng taïo, nghóa laø kieän toaøn, boå tuùc, söûa sai loái nhìn cuûa mình, baèng caùch tieáp thu, hoäi nhaäp kieán giaûi cuûa nhöõng ngöôøi ñoàng haønh? [10]
Vôùi toâi, tuy toâi chöa traûi qua ñöôøng ñôøi ñöôïc bao nhieâu, vaû laïi toâi cuõng môùi taäp teãnh trong haønh trình ñôøi tu, nhöng töïu trung toâi vaãn thaáy ñöôïc nhieàu giaù trò ñích thöïc cuûa ngöôøi soáng ñoái thoaïi ngoân söù maø bieát laéng nghe. Toâi tin chaéc raèng khi ñoái thoaïi, chuùng ta bieát laéng nghe ngöôøi khaùc thì chuùng ta ñang laéng nghe tieáng Thaàn Khí cuûa Chuùa noùi gì vôùi ta qua ngöôøi anh em ñang hieän dieän vôùi mình. “Ngöôøi ngoân söù bao haøm vieäc laéng nghe vaø coâng boá Lôøi Chuùa, chính Ñöùc Gieâsu laø maãu ñoái thoaïi ngoân söù tuyeät haûo. Vì lyù do naøy, tuyeân ngoân tu nghò noùi: Trong ñoái thoaïi chuùng ta coù theå nhaän ra nhöõng daáu chæ hieän dieän cuûa Ñöùc Kitoâ vaø söï hoaït ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn trong taát caû moïi ngöôøi, chuùng ta nhaän ra ñöôïc toäi loãi vaø noã löïc hoaùn caûi lieân tuïc”.[11]
Toâi nghó raèng, ngöôøi ta chæ soáng ñoái thoaïi thöïc söï vaø ñuùng nghóa khi hoï bieát laéng nghe. Luùc laéng nghe cuõng laø luùc chuùng ta ñaõ theå hieän söï toân troïng ngöôøi ñoái dieän, ñoàng thôøi noùi leân söï bao dung cuûa chuùng ta ñoái vôùi Ngoâi Lôøi ñang ô nôi ngöôøi anh em cuûa mình. Soáng ñoái thoaïi maø bieát laéng nghe moät caùch thöùc troïn veïn laø ñaõ hieän dieän vôùi hoï vaø chia seû haønh trình laøm ngöôøi vôùi hoï, nhö xöa kia thaày Gieâsu cuûa chuùng ta ñaõ soáng. Ñoàng thôøi, laéng nghe laø chuùng ta giuùp nhau tìm ra moät con ñöôøng môùi, khoâng coøn ngoä nhaän, khoâng coøn thaønh kieán, nhöng theâm vaøo ñoù laø giuùp toâi bieát toâi, bieát ngöôøi anh em, vaø ñoùn nhaän taát caû nhöõng neùt rieâng tö ñoäc ñaùo nôi con ngöôøi anh em mình.
b.      Soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå ñi ñeán chaân lyù laø bieát noùi lôøi cuûa Chuùa
Thaùnh Pheâroâ ñaõ quaû quyeát raèng: Ai coù noùi, thì noùi lôøi Thieân Chuùa; “Ai phuïc vuï, thì phuïc vuï baèng söùc maïnh cuûa Thieân Chuùa (1Pr 4, 11).  Hieän thaân cuûa Thieân Chuùa laø Con Moät cuûa Ngaøi, vaø ñoù chính laø Ñöùc Gieâsu. Ñöùc Gieâsu ñaõ mang thaân phaän con ngöôøi vaø Ngöôøi noùi vôùi con ngöôøi baèng chính lôøi cuûa Thieân Chuùa, nghóa laø Ngöôøi luoân noùi nhöõng lôøi hay yù toát ñeå daïy doã con ngöôøi. Ñoàng thôøi Ngöôøi cuõng laø moät con ngöôøi raát taâm lyù vaø sö phaïm trong khi Ngöôøi noùi vôùi daân chuùng. Thaày Gieâsu ñaõ höôùng daãn caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi raèng: khi goùp yù hay söûa daïy ngöôøi khaùc thì haõy goïi hoï ra moät nôi rieâng (x.Mt 18, 15), ñoàng thôøi khi söûa daïy anh em neân duøng nhöõng lôøi nheï nhaøng, thieän chí maø söûa daïy nhau, ngöôïc laïi ñöøng laáy lôøi nguyeàn ruûa ñaùp laïi lôøi nguyeàn ruûa (x.1Pr 3, 9).
Moãi khi yeâu, moãi khi meán ngöôøi khaùc thì chuùng ta noùi naêng eâm dòu vaø raát deã nghe, coù theå tha thöù vaø chaáp nhaän taát caû. Ngöôïc laïi, khi khoâng thích thì nhìn ngöôøi ñaõ khoù chòu, huoáng gì laø noùi nhöõng lôøi hay yù ñeïp vôùi nhau, coù leõ ñuùng vôùi caâu chaâm ngoân “thöông nhau cuû aáu cuõng troøn, gheùt nhau thì quaû boà hoøn cuõng meùo”. Ñaây chính laø thaùi ñoä ñi ngöôïc laïi vôùi tinh thaàn loan baùo Tin Möøng.
Vôùi ngöôøi Kitoâ höõu, nhaát laø trong tình hình hieän nay, chuùng ta phaûi daùm ñöùng daäy vaø böôùc ra khoûi böùc töôøng baûo thuû, böùc töôøng kheùp kín, böùc töôøng giaùo ñieàu cuûa chính mình. Vaø thay vaøo ñoù, laø neân duøng nhöõng lôøi noùi trong yeâu thöông, thieän chí nhö nhöõng luoàng gioù maùt döôùi söï höôùng daãn cuûa Thaàn Khí ñeå taïo neân söï an bình trong söï quan phoøng cuûa Thieân Chuùa. Nghóa laø chuùng ta neân noùi nhöõng lôøi leõ töôi toát vôùi nhau ñeå ca tung Chuùa nôi moãi ngöôøi anh em.  
c.       Soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå ñi ñeán chaân lyù laø bieát toân troïng söï khaùc bieät cuûa ngöôøi khaùc
Khi ñoái thoaïi vaø soáng ñoái thoaïi thì phaûi coù chuû theå vaø ñoái töôïng, nghóa laø coù ngöôøi coù ta. Coù ngöôøi coù ta trong cuoäc soáng thì aét haún phaûi coù nhöõng khaùc bieät cuûa caû hai beân. Khaùc bieät veà yù thöùc heä, khaùc bieät veà tính tình, khaùc bieät veà vaên hoùa, khaùc bieät veà tö töôûng, khaùc bieät veà ngoân ngöõ... Nhöõng khaùc bieät ñoù seõ laøm aûnh höôûng ñeán sinh hoaït cuûa cuoäc soáng con ngöôøi. Nhö theá, nhôø soáng ñoái thoaïi maø con ngöôøi thaáy ñöôïc nhöõng giaù trò voâ giaù nôi ngöôøi khaùc, töø ñoù giuùp chuùng ta bieát toân troïng trong nhöõng khaùc bieät ñoù.
Chuùng bieát raèng ñaõ hôn moät laàn Ñöùc Gieâsu ñaõ noùi: “Thaày laø caây nho, anh em laø caønh nho” (Ga 15, 1-2). Do ñoù, moãi caønh nho ñeàu coù moät giaù trò ñích thöïc, coù moái lieân keát vôùi nhau trong Ñöùc Gieâsu, vaø Gieâsu laø trung taâm cuûa caùc caønh nho. Do vaäy, cho duø nhöõng khaùc bieät laøm ngaên caùch giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi, nhöng trong moät ñieåm chung laø chuùng ta ñeàu ñöôïc Chuùa taïo döïng vaø gioáng hình aûnh Chuùa. Nhö theá, toâi thieát nghó raèng ñieåm chung ñoù seõ ñuû söùc laáp ñaày nhöõng khaùc bieät, vaø chuùng ta seõ thaáy ñöôïc Gieâsu nôi ngöôøi khaùc.
“Töï baûn chaát, ñoái thoaïi ñoøi hoûi phaûi toân troïng söï khaùc bieät vaø choái töø tham voïng chinh phuïc ngöôøi khaùc. Ngöôøi khaùc töï baûn chaát khoâng nhöõng khoâng theå ñoàng hoùa vôùi ta, maø coøn thöïc söï khaùc ta roõ reät. Nhöng chính nôi söï khaùc bieät naøy ta tìm thaáy caên tính vaø ñaëc thuø cuûa hoï, laøm cho hoï laø hoï, chöù khoâng phaûi laø ta hay moät ai khaùc. Sau moät quaù trình ñoái thoaïi chaân thaønh, raát coù theå chuùng ta seõ vöôït qua moät soá baát ñoàng ban ñaàu ñeå ñi ñeán ñoàng thuaän. Duø sao, khoâng deã daøng ñoát giai ñoaïn hay nuoâi yù ñoàxaâm löôïctöø ban ñaàu.” [12]
d. Soáng ñoái thoaïi ñeå ñi ñeán chaân lyù laø bieát soáng ñoái thoaïi trong yeâu thöông
Ñöùc Gieâsu ñaõ noùi vôùi ngöôøi Phariseâu raèng: “Giôùi raên thöù hai vaø cuõng laø giôùi raên quan troïng ñoù laø: Ngöôi phaûi yeâu thöông ngöôøi thaân caän nhö chính mình” (x.Mt 22, 39). Moãi khi chuùng ta bieát soáng ñoái thoaïi trong yeâu thöông thì chuùng ta ñaõ thi haønh lôøi cuûa Ngöôøi, vaø ñoù cuõng laø con ñöôøng ñeå ñi tôùi Chaân Lyù. Soáng tinh thaàn yeâu thöông thì quyù giaù roài, nhöng caøng quyù giaù hôn khi ai ñoù soáng ñoái thoaïi trong yeâu thöông. Ngöôøi ta ai cuõng bieát raèng, con ñöôøng laøm cho theá giôùi töôi xanh laø con ñöôøng ñoái xöû vôùi nhau trong yeâu thöông, bôûi khi yeâu thöông chuùng ta seõ “gaïn ñuïc khôi trong”.
Thieân Chuùa ñaõ cho chuùng ta tình yeâu quaù nhieàu, neân chuùng ta cuõng caàn chia seû tình yeâu ñoù vôùi ngöôøi khaùc, moät tình yeâu khoâng tính toaùn: “Caùc ngöôi ñaõ nhaän ñöôïc nhöng khoâng, thì haõy cho nhöng khoâng” (Mt 10, 8). Yeâu thöông laø bieát chaáp nhaän vaø bieát cho ñi. Ñaây laø moät haønh ñoäng cuï theå ñi töø trong taâm khaûm cuûa con ngöôøi, ñoàng thôøi cuõng theå hieän ra nôi chính cuoäc soáng cuûa moãi ngöôøi. Ñoù cuõng laø moät con ñöôøng laøm chöùng höõu hieäu nhaát, ñi saùt vôùi lôøi thaùnh Giacoâbeâ daïy: ngöôøi coù ñöùc tin soáng ñoäng laø phaûi keát hôïp giöõa rao truyeàn lôøi Chuùa vaø thi haønh lôøi Chuùa (x.Gc 2, 26), cuõng nhö thaùnh Phaoloâ noùi: chaúng phaûi toâi soáng, nhöng Ñöùc Kitoâ soáng trong toâi. Ñoái vôùi toâi, moãi ngaøy chuùng ta soáng theå hieän tình yeâu thöông thöïc söï vôùi tha nhaân thì ñoù laø luùc chuùng ta deã laøm ñaùnh ñoäng loøng ngöôøi, nhö ngöôøi ñôøi thöôøng quan nieäm “lôøi noùi lung lay, göông laønh loâi cuoán”. Khi soáng yeâu thöông laø khi toâi daùm loät caùi voû boïc tö lôïi vaø ích kyû ñang aån taøng trong toâi, vaø maëc vaøo ñoù chính moät loái soáng ñoái thoaïi ngoân söù vôùi “tình thöông meán thöông”. Vaø chính luùc ñoù, toâi seõ thaáy chaân lyù ñích thöïc, chaân lyù ñích thöïc laø Tình Yeâu.
Toùm laïi, muïc ñích cuûa soáng ñoái thoaïi ngoân söù laø cuøng nhau khaùm phaù vaø laøm phaùt trieån tình huynh ñeä giöõa con ngöôøi vôùi nhau, giöõa caùc neàn vaên hoùa khaùc nhau. Trong baàu khí ñoù, moãi ngöôøi Kitoâ höõu ngaøy nay khoâng ñöôïc döûng döng tröôùc nhöõng ñoøi hoûi caáp baùch maø Giaùo hoäi ñang ngaøy ñeâm môøi goïi chuùng ta coäng taùc. Vôùi tinh thaàn hieäp nhaát vaø laøm naåy sinh aân suûng treân con ñöôøng ñi tìm Chaân Lyù thì chaéc chaén chuùng ta seõ thaáy, nhö thaùnh Gioan ñaõ noùi: neáu caùc con thöông yeâu nhau, thieân haï cöù daáu aáy maø nhaän bieát caùc con laø moân ñeä cuûa Thaày (Ga 13, 35). Ñoàng thôøi Giaùo hoäi cuõng luoân môøi goïi caùc Kitoâ höõu coäng taùc soáng ñoái thoaïi vôùi moïi thaønh phaàn, haàu laøm cho chaân lyù vaø aân suûng cuûa Thieân Chuùa ñang hieän dieän tieàm aån nôi moïi thaønh phaàn daân Chuùa ñöôïc moïc leân[13].
Toâi tin chaéc raèng, hieän nay duø Kitoâ höõu hay ngoaøi Kitoâ thì moãi ngöôøi ñeàu coù moät chí höôùng laø xaây döïng moät xaõ hoäi an bình vaø haïnh phuùc. Do ñoù, ñoái vôùi caùc Kitoâ höõu, caùch rieâng laø caùc tu só, chuùng ta phaûi ñöùng leân vaø ñi ñeán ñeå soáng vôùi, soáng cuøng moïi thaønh phaàn daân Chuùa. Muoán soáng ñoái thoaïi ngoân söù ñeå thöïc hieän tinh thaàn Phuùc AÂm hoùa daân toäc thì chuùng ta phaûi daùm soáng: vôùi ngöôøi ngheøo vaø nhöõng ngöôøi soáng beân leà xaõ hoäi; vôùi nhöõng ngöôøi chöa coù vaø ñang tìm kieám ñöùc tin; vôùi nhöõng anh chò em thuoäc caùc neàn vaên hoùa khaùc nhau; vaø vôùi nhöõng truyeàn thoáng cuûa caùc toân giaùo baïn. Bôûi haønh trình soáng ñoái thoaïi ngoân söù laø moät cöû chæ cuûa söï lieân ñôùi, toân troïng vaø yeâu thöông nhö thaày Gieâsu ñaõ soáng. Ñoàng thôøi nhôø soáng ñoái thoaïi maø chuùng ta cuøng nhaän ra chaân lyù nôi Ñöùc Gieâsu, ñeå töø ñoù, moãi ngöôøi seõ thaáy ñöôïc:
“Tín nghóa AÂn tình nay hoä ngoä,
Hoøa bình Coâng lyù ñaõ giao duyeân”
(Tv 84, 11).
Peter Bang, SVD

[1] Tài liệu chuẩn bị Tổng Tu Nghị, SVD, XVI, Bản dịch, số 2
[2] NGUYEÃN NHÖ YÙ, Ñaïi Töø Ñieån Tieáng Vieät, Vaên Hoùa – Thoâng Tin, 1999, tr 656
[3] Tài liệu chuẩn bị Tổng Tu Nghị, SVD, XVI, Bản dịch, số 4
[4] Tài liệu chuẩn bị Tổng Tu Nghị, SVD, XVI, Bản dịch, số 9
[5]  NGUYEÃN THAÙI HÔÏP.OP, Ñöôøng Vaøo Thaàn hoïc, Daán thaân - Houston, 2000, tr 23
[6] Toå chöùc thöông maïi Theá gôùi – World Trade Organization, xem theâm caùc soá baùo Tuoåi treû töø ngaøy 1-7/11/2006
[7] NGUYEÃN THAÙI HÔÏP. OP, Ñöôøng Vaøo Thaàn Hoïc, Daán thaân - Houston, 2000, tr 21
[8] Tài liệu chuẩn bị Tổng Tu Nghị, SVD, XVI, Bản dịch, số 10
[9] Tài liệu chuẩn bị Tổng Tu Nghị, SVD, XVI, Bản dịch, số 11
[10] NGUYEÃN VAÊN THAØNH, Ñoái Thoaïi-Moät queâ höông Tình Ngöôøi, www.dunglac.net/tusachdunglac
[11] Tài liệu chuẩn bị Tổng Tu Nghị, SVD, XVI, Bản dịch, số 14
[12] NGUYEÃN THAÙI HÔÏP.OP, Ñöôøng Vaøo Thaàn Hoïc, Daán thaân, Houston, 2000, tr 15
[13] Vaticanoâ II, Giaùo hoäi trong theá giôùi ngaøy nay, soá 92